Co Nowa Upadłość Konsumencka daje przedsiębiorcom ?
Nowa Upadłość Konsumencka jest dla przedsiębiorców indywidualnych (osób fizycznych) niemal tym wszystkim, czego brakowało w dotychczasowych przepisach prawa upadłościowego i naprawczego. A brakowało przede wszystkim ochrony uzasadnionego interesu niewypłacalnego drobnego i średniego przedsiębiorcy nie posiadającego w dodatku majątku na zaspokojenie roszczeń wierzycieli w drodze jego sprzedaży.
Osoba fizyczna jest w rozumieniu prawa upadłościowego albo przedsiębiorcą albo konsumentem. Decyduje o tym fakt wpisu do rejestru przedsiębiorców (CEIDG / KRS). Osoba fizyczna posiada albo zdolność upadłościową dla przedsiębiorców albo konsumencką zdolność upadłościową. Upadłość przedsiębiorców regulują przepisy Prawa upadłościowego i naprawczego, natomiast upadłość konsumencką regulują przepisy Nowej Upadłości Konsumenckiej stanowiące również element tej ustawy. Osoba, która wykreśliła się z rejestru przedsiębiorców, a więc zakończyła działalność gospodarczą (a nie tylko zawiesiła!) jeszcze przez okres 1 roku od chwili wykreślenia z rejestru objęta jest przepisami prawa upadłościowego dla przedsiębiorców (posiada zdolność upadłościową dla przedsiębiorców). Dopiero po upływie tego okresu uzyskuje ona konsumencką zdolność upadłościową i możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Przedsiębiorca indywidualny – zwłaszcza ten nie posiadający majątku – otrzymał wreszcie bodźce do korzystania z przepisów prawa upadłościowego. Dotychczas nie istniała żadna zachęta do składania wniosków o upadłość przez przedsiębiorców – sam obowiązek prawny złożenia wniosku obwarowany sankcjami karnymi i odszkodowawczymi nie był w stanie zachęcić niewypłacalnego przedsiębiorcy do złożenia wniosku. Standardowa porada prawna, jakiej udzielali prawnicy takim osobom brzmiała: co prawda istnieje obowiązek złożenia wniosku o upadłość w przypadku przedsiębiorców, jednak w przypadku braku majątku taki wniosek zostanie oddalony, a należy uiścić opłatę sądową w kwocie 1000, 00 zł, więc jest to bezcelowe.
Wraz z Nową Upadłością Konsumencką pojawiły się oczywiste korzyści ze złożenia wniosku o upadłość przedsiębiorcy we właściwym terminie. Właściwym terminem jest okres 14 dni od chwili zaprzestania płacenia wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Jednakże nawet brak takiego wniosku nie pozbawia niewypłacalnego dłużnika możliwości złożenia wniosku o upadłość konsumencką i uzyskania oddłużenia.
Jak powinno wyglądać postępowanie niewypłacalnego przedsiębiorcy i to w przypadku najczęściej występującym, a więc przedsiębiorcy nie posiadającego majątku mogącego pokryć koszty postępowania upadłościowego dla przedsiębiorców ?
- Złożenie wniosku o upadłość przedsiębiorcy we właściwym terminie. Sąd oddali wniosek z uwagi na brak majątku przedsiębiorcy, ale oznacza to, że wywiązał się on z prawnego obowiązku. Brak złożenia wniosku, jak również złożenie takiego wniosku już po upływie terminu 14 dni nie stanowi nieusuwalnej przeszkody do ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Konieczne staje się jednak – z uwagi na bezprawność takiego zaniechania – wykazanie przez dłużnika, że przeprowadzenie konsumenckiego postępowania upadłościowego jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
- Złożenie wniosku o wykreślenie z właściwego rejestru przedsiębiorców.
- Upływ terminu 1 roku. Dłużnik uzyskuje z chwilą jego upływu konsumencką zdolność upadłościową.
- Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Z chwilą uzyskania konsumenckiej zdolności upadłościowej otwiera się przed niewypłacalnym byłym przedsiębiorcą szansa na uzyskanie korzyści wynikających z upadłości konsumenckiej, a więc:
- Realne oddłużenie jako główny cel postępowania, obok zaspokojenia wierzycieli.
- Dostęp do upadłości i oddłużenia bez barier w postaci posiadania nieobciążonego majątku oraz konieczności zaspokojenia z tego majątku kosztów postępowania.
- Wsparcie upadłego w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych w przypadku sprzedaży mieszkania / domu.
Niestety dużym wyzwaniem dla niewypłacalnych przedsiębiorców jest wymagany upływ 1 roku od chwili wykreślenia z rejestru przedsiębiorców. Co więcej, zachowanie dłużnika w tym okresie musi spełniać warunki „rzetelności i uczciwości dłużniczej”, co oznacza przede wszystkim brak możliwości zaciągania kolejnych zobowiązań, które oznaczałyby zwiększanie stopnia niewypłacalności.
Należy rozpocząć działania na rzecz zmiany w prawie upadłości konsumenckiej w kierunku objęcia jej przepisami drobnych przedsiębiorców indywidualnych o przychodach rocznych nie przekraczających określonej wysokości. Osoba prowadząca sklep z warzywami i owocami na targu miejskim nie powinna być objęta przepisami upadłości dla przedsiębiorców !
od
21 listopada 2014 at 14:30na jakiej podstawie opiera Pan powyższe twierdzenie, że musi upłynąć rok od wykreślenia z rejestru żeby ubiegać się o upadłość konsumencką?
Adam Sójka
21 listopada 2014 at 15:48Zdolność upadłościowa przysługuje albo przedsiębiorcy albo konsumentowi. Jeżeli przysługuje osobie fizycznej jako przedsiębiorcy to nie może przysługiwać mu jako konsumentowi. Zdolność upadłościowa przedsiębiorcy przysługuje mu przez okres 1 roku od chwili wykreślenia z rejestru (art. 8.1 PUN). Zatem a contrario – konsumencka zdolność upadłościowa przysługuje po upływie tego terminu, a więc z upływem roku od wykreślenia.
Markopolo
6 lutego 2015 at 15:42A co w przypadku gdy minął już rok od zakończenia działalności gospodarczej a były przedsiębiorca nie złożył wniosku o upadłość? Czy były przedsiębiorca ma szanse na uwzględnienie wniosku o puadłość konsumencką?
Adam Sójka
4 marca 2015 at 23:01Wszystko zależy od oceny zachowania takiego przedsiębiorcy pod kątem względów słuszności. A więc czy poza niezłożeniem wniosku o upadłość przedsiębiorcy postępował on jak rzetelny, lojalny i uczciwy dłużnik. Dosyć złożona kwestia. Jest wiele wyznaczników takiej oceny.